Συνέντευξη με το συγγραφέα Χρήστο Κορέλα

«ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΒΡΕΙΣ ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ, ΑΤΟΦΙΑ…»
της Κατερίνας Μ. Μάτσου

Η συγγραφική του πορεία μετράει μία ιστορία 45 χρόνων, που περιλαμβάνει σήμερα 22 βιβλία, έξι από τα οποία μυθιστορήματα και αμέτρητα άλλα δοκίμια και μελέτες. Ο Χρήστος Κορέλας ωστόσο θεωρεί δυσβάσταχτο τον τίτλο του συγγραφέα και του πνευματικού ανθρώπου, που όλοι -απόλυτα τίμια- του αποδίδουν και προτιμά να μιλά και να συζητά για τα βιβλία και τη λογοτεχνία με φίλους από την ιδιαίτερα ευαίσθητη, όπως ο ίδιος παρατηρεί, και ατόφια ακόμα ελληνική επαρχία.
Ιδιαίτερα ευγενής και χαμηλών τόνων ο Χρήστος Κορέλας βρέθηκε αρχές του Φλεβάρη (2005) στην Κοζάνη, καλεσμένος της πνευματικής επιθεώρησης ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ και του Συνεταιριστικού Βιβλιοπωλείου, δέκα χρόνια μετά την πρώτη του επίσκεψη στη Δυτική Μακεδονία, όταν είχε κληθεί να μιλήσει για το έργο ενός άλλου πνευματικού ανθρώπου, του καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών κου Π.Β. Πάσχου. Από εκείνη την πρώτη του επίσκεψη μέχρι σήμερα, ο Χρήστος Κορέλας δεν έχασε την επαφή του με τον πνευματικό κόσμο της Κοζάνης και δέχτηκε με ιδιαίτερη χαρά την πρόσκληση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ για μία νέα επίσκεψη σε μία πόλη, που κρύβει, όπως ο ίδιος παρατήρησε, ένα ιδιαίτερα πλούσιο και ατόφιο πνευματικό παρόν.
Το Αναγνωστήριο του Θ μίλησε με τον Χρήστο Κορέλα για τα βιβλία, τη συγγραφή και την πνευματική ευαισθησία της ελληνικής επαρχίας.

- Κύριε Κορέλα, πραγματοποιήθηκε σήμερα εδώ, στο Συνεταιριστικό Βιβλιοπωλείο, μία εκδήλωση προς τιμήν σας, για το έργο σας και τη συγγραφική σας πορεία. Πόσο σημαντικό είναι τελικά για ένα συγγραφέα να τιμάται από κάποιους ανθρώπους;
- Κατ’ αρχήν είναι βαθιά συγκινητικό, γιατί ανταμώνει με κάποιους, με πολλούς, με λίγους, που απ’ αυτόν κάτι περιμένουν ή σ’ αυτόν κάτι πιστεύουν και ο ίδιος εκ των πραγμάτων υποχρεώνεται να ξεφύγει για λίγο από τον εαυτούλη του. Οπότε η τιμή που του κάνουν είναι στην ουσία μία μετάγγιση πνεύματος και αίματος με τον κόσμο που ήρθε να τον δει και ήρθε κι αυτός να τους συναντήσει.
- Ίσως και μία ευκαιρία να συναντήσει νέους αναγνώστες και νέους φίλους;
- Νέους φίλους, ναι. Αναγνώστες με την έννοια του «πάρε το βιβλίο μου», σε τέτοιες ώρες μόνο αυτό δε σκέφτεσαι. Υπάρχει μία επικοινωνία με τα μάτια, με το μίλημα, με την κίνηση, υπάρχει ένας ψυχισμός που αιωρείται. Και αυτό είναι το σημαντικότερο σε τέτοιες βραδιές, πέραν του αποτελέσματος.
- Κατάγεστε κι εσείς από μία επαρχιακή πόλη.
- Κατάγομαι από το Αγρίνιο, όπου έζησα όλα τα μαθητικά μου χρόνια και μετά πήγαινα ως φοιτητής, ώσπου πέθαναν οι γονείς μου και δεν μπόρεσα να ξαναπάω, παρά μόνο στο νεκροταφείο. Ζω λοιπόν όλο το ρυθμό του επαρχιώτη, όχι αυτό που λένε «επαρχιωτισμός» οι κύριοι της πρωτεύουσας, αλλά του επαρχιώτη, του γιου του αγροτοεργάτη, τη φτώχεια, τον αγώνα, την αγωνία του κόσμου, που την έζησα ως το κόκαλο και το μεδούλι μου. Γι’ αυτό, για όλα αυτά, νιώθω όμορφα ως επαρχιώτης.
- Ο τόπος όπου ζει ο συγγραφέας και ειδικότερα ο τόπος όπου μεγαλώνει, επηρεάζει το μετέπειτα συγγραφικό του έργο;
- Απόλυτα. Πρέπει να πω ότι τα βιώματα των είκοσι πρώτων χρόνων, σου βγαίνουν μία ολόκληρη ζωή και τα πρόσωπα, που μπορεί μετά να γνωρίσεις, περίπου τα μπολιάζεις στις μνήμες των είκοσι πρώτων χρόνων και σου βγαίνουν από εκεί όλα τα πρόσωπα και τα έργα.
- Την ελληνική επαρχία τη γνωρίζετε και τη ζείτε και ας μην είστε σήμερα κάτοικος κάποιας επαρχιακής πόλης. Πώς είναι η πνευματική ζωή στην ελληνική περιφέρεια;
- Το Αγρίνιο, ας πούμε, η πατρίδα μου, έχει σήμερα μία ακμάζουσα πνευματική ζωή, όπως και η Κοζάνη, αλλά το κοινό στην επαρχία φαίνεται πιο πολύ τι είναι και τι δεν είναι. Πιστεύω ότι έχει ευαισθησίες καταπληκτικές η επαρχία και ευαισθησίες αθώες, γνήσιες. Απόψε όσοι ήμασταν εδώ, ήταν νομίζω ψυχές ορκισμένες γι’ αυτό. Ούτε να με δουν, ούτε να μας δουν. Άρα δεν ήταν μία κοινωνική συνάντηση. Ήταν μία πνευματική και ψυχική συνάντηση κι αυτό έχει μεγάλη σημασία και στην επαρχία γίνεται πολύ πιο έντονα αυτό. Έχω δει κόσμο στην επαρχία να κλαίει, όταν μιλούσα μια φορά με θέμα «Περιπλάνηση στα ψυχικά τοπία του Ντοστογιέφσκι». Αυτό το τελευταίο μυθιστόρημά μου δεν κυκλοφορεί Αθήνα, παρά λίγο. Κυκλοφορεί επαρχία. Αγρίνιο, Κοζάνη, κοσμάκης. Όχι κύριοι που νομίζουν πως κάτι μπορεί να είναι. Όταν προσπαθείς να είσαι κάτι στα μάτια του άλλου, δεν είσαι εσύ μέσα σου. Αυτό φοβάμαι με την Αθήνα της βιτρίνας. Ενώ έξω μπορείς να βρεις αγγελικά πλάσματα, όμορφα πλάσματα, ατόφια.
- Κύριε Κορέλα, ποια είναι η άποψή σας για την ελληνική λογοτεχνία σήμερα;
- Σήμερα δυστυχώς έχει επικρατήσει η λεγόμενη παραλογοτεχνία των φτηνών ερώτων, της φτηνής διαφθοράς και αυτά τα λένε λογοτεχνία. Ο Ντοστογιέφσκι θα αυτοκτονούσε αν ζούσε σήμερα. Όχι από την κοινωνία. Από τους λογοτέχνες. Θα αυτοκτονούσε από αηδία για τους λογοτέχνες.
- Ίσως γιατί δίνουμε και λίγο εύκολα τον τίτλο λογοτέχνης και συγγραφέας ακόμα και σε άτομα που δεν τον αξίζουν;
- Μόνον εύκολα; Εδώ γράφεις μισή γραμμή και λες ότι είσαι συγγραφέας. Εγώ απόψε δεν τολμούσα να πω τη λέξη αυτή και δεν την είπα για μένα, δεν τολμούσα να πω τη λέξη «πνευματικός άνθρωπος» και να εννοώ εμένα, ντρέπομαι να το κάνω αυτό. Όντως ντρέπομαι. Αν οι άλλοι νιώθουν κάτι τέτοιο, είναι δική τους η ευθύνη. Δεν είναι δική μου η προβολή I am. Τι θα πει; Όπως έλεγε κάποτε κάποιος βασιλιάς «I am king» («Είμαι βασιλιάς») και την ώρα που το έλεγε, έχανε το θρόνο.
- Ετοιμάζεται κάτι καινούργιο;
- Έχω άλλα δύο μυθιστορήματα γραμμένα, αλλά δεν τα έχω εκδώσει ακόμα. Έχω και τρεις τόμους δοκιμίων, έναν τόμο διηγημάτων, υπάρχει δηλ. ύλη, αλλά αυτά δε με σταματάνε. Τώρα προσπαθώ να φτιάξω κάτι άλλο, έχω μία ιδέα, αλλά θέλω να την ενσαρκώσω, δηλ. να βγει με πρόσωπα, με πράγματα, με δράση, κάπου να μπορέσω να την τοποθετήσω για να την αρχίσω. Δε βιάζομαι. Το αφήνω. Αυτά τα πράγματα είναι όπως η γέννα. Κάποια στιγμή το παιδί θα πει «θέλω να βγω». Και θα βγει. Μόνο του.


Δημοσιεύτηκε στο μηνιαίο δισέλιδο της εφημερίδας ΘΑΡΡΟΣ της Κοζάνης ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΑΡΡΟΥΣ, Φεβρουάριος 2005, αρ. δισέλιδου: 20, σελ. 1.