Πλησιάζει το τέλος της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας! Μεγάλη
ιατρική επιτυχία από το εργαστήριο Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής Κρήτης σε
συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Ιατροβιολογικό Ινστιτούτο της
Ακαδημίας Αθηνών και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Ανακάλυψαν ουσίες
που θέτουν τις έρευνες για το φάρμακο της νόσου σε νέα βάση: τις
μικρονευροτροφίνες. Επικεφαλής της έρευνας είναι ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο
Πανεπιστήμιο Κρήτης και ερευνητής του ΙΤΕ, Αχιλλέας Γραβάνης.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΝΕΥΡΟΤΡΟΦΙΝΕΣ
Είναι ουσίες που αναπτύχθηκαν από το Πανεπιστήμιο
Κρήτης σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και μιμούνται την δράση των
νευροτροφινών. Οι νευροτροφίνες παράγονται από τον οργανισμό μας και «τρέφουν»
τα νευρικά κύτταρα. Όμως, στην περίπτωση που κάποιος έχει νευροεκφυλιστικό
νόσημα (σκλήρυνση κατά πλάκας, αμυοατροφική σκλήρυνση, Πάρκινσον), η παραγωγή
αυτών των ουσιών μειώνεται σημαντικά και γίνονται εμφανή τα συμπτώματα των
νόσων.
Πρόβλημα: Οι νευροτροφίνες δεν μπορούν να χορηγηθούν
ούτε από το στόμα (καταστρέφονται στο στομάχι), ούτε με ένεση (δεν μπορούν να
φτάσουν μέσω της κυκλοφορίας στον εγκέφαλο επειδή είναι πρωτεΐνες και δεν
διέρχονται του αιματοεγκεφαλικού φραγμού).
Εδώ, λοιπόν, έρχονται οι μικρονευροτροφίνες, που
μιμούνται την δράση των νευροτροφινών και απορροφώνται πολύ καλά από το στομάχι
και άρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φάρμακα. Τα νέα φάρμακα θα απευθύνονται
σε ανθρώπους με νευροεκφυλιστικά νοσήματα, όπως σκλήρυνση κατά πλάκας, εκφύλιση
ωχράς κηλίδας, καθώς και σε ασθενείς με νόσο του κινητικού νευρώνα (ALS),
Πάρκινσον ή Αλτσχάιμερ.
ΕΝΘΑΡΡΥΝΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ
Για την ανακάλυψη αυτή έχει ήδη ενδιαφερθεί μια
σημαντική καναδοαμερικανική εταιρεία, η οποία χρηματοδότησε την σύσταση
εταιρείας-τεχνοβλαστό στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Bionature ΕΑ), η οποία διερευνά
τώρα την συνεργασία με μεγάλες διεθνείς φαρμακευτικές εταιρείες για τις πρώτες
κλινικές δοκιμές των νέων νευροπροστατευτικών συνθετικών μικρονευροτροφινών
στον άνθρωπο. Προς το παρόν από πειράματα σε ποντικούς στους οποίους
αναπτύχθηκε μια απομίμηση της σκλήρυνσης κατά πλάκας, διαπιστώθηκε ότι η χρήση
των μικρονευροτροφινών -ακόμα κι όταν οι ποντικοί εμφάνιζαν ήδη παράλυση σε
προχωρημένα στάδια της νόσου- μπορεί να αναστρέψει την παράλυση. Αξιοσημείωτο
είναι ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν διεθνώς άλλες ουσίες που να έχουν αυτήν την
δράση.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ
ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ
*
Δημοσίευση της εργασίας των δοκιμών στα
πειραματόζωα σε κάποιο σημαντικό ιατρικό περιοδικό, ώστε να γίνει αποδεκτή από
την διεθνή βιοϊατρική επιστημονική κοινότητα. Αυτό το βήμα έχει ήδη ολοκληρωθεί
με την δημοσίευση της έρευνας στο περιοδικό βιολογικό περιοδικό PloS Biology.
*
Κλινική δοκιμή της ουσίας το 2012 στην Αμερική,
ώστε να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα και η τοξικότητά της στον άνθρωπο.
*
Αν τα αποτελέσματα των δοκιμών σε ασθενείς με
σκλήρυνση κατά πλάκας είναι θετικά, η φαρμακευτική εταιρεία που θα έχει
αναλάβει τους κλινικούς ελέγχους θα ζητήσει την άδεια κυκλοφορίας του φαρμάκου
από τον αμερικανικό (FDA) και τον ευρωπαϊκό (EMΕA) φορέα ελέγχου φαρμάκων.
*
Η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει 3 έως 5
χρόνια.
ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΕΝΤΑΣ
Η ερευνητική ομάδα έχει καταθέσει διεθνές δίπλωμα
ευρεσιτεχνίας για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων της ανακάλυψης και
την πιθανή εμπορική εκμετάλλευσή της στην παραγωγή νέων νευροπροστατευτικών
φαρμάκων κατά των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων.
ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ
Σε εξέλιξη βρίσκεται η διερεύνηση της φαρμακολογικής
δράσης των μικρονευροτροφινών σε πειραματικό μοντέλο της σκλήρυνσης κατά
πλάκας. Τα επιστημονικά ευρήματα δείχνουν ότι οι συνθετικές μικρονευροτροφίνες
όχι μόνο προστατεύουν τα πειραματόζωα από την ανάπτυξη αλλεργικής εγκεφαλίτιδας
(το πειραματικό μοντέλο της νόσου), αλλά αναστρέφουν και την ήδη υπάρχουσα
νόσο. Τα αποτελέσματα αυτά έχουν ήδη αποτελέσει αντικείμενο αίτησης διεθνούς
διπλώματος ευρεσιτεχνίας, ενώ η σχετική επιστημονική δημοσίευση βρίσκεται στο
στάδιο της συγγραφής της. Στο συγκεκριμένο πεδίο, η ερευνητική ομάδα του
Πανεπιστήμιου Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας (IESL-ΙΤΕ)
συνεργάστηκε με το Εργαστήριο Κυτταρικής Ανοσολογίας του Ιατροβιολογικού
Ινστιτούτου της Ακαδημίας Αθηνών (Διευθύντρια Ερευνας Β. Πανουτσακοπούλου και
υποψήφια διδάκτωρ Μ. Αγγελακοπούλου).
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ
ΓΡΑΒΑΝΗ
Ο δρ. Αχιλλέας Γραβάνης είναι κάτοχος πτυχίου
Φαρμακευτικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών και PhD στη Φαρμακολογία του
Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie στο Παρίσι. Από το 1983 έως το 1986 υπήρξε
ερευνητικός συνεργάτης στο Mount Sinai School of Medicine της Νέας Υόρκης.
Εργάζεται ως καθηγητής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιατρικής της Κρήτης από
το 1987, ενώ από το 2002 έως το 2008 διετέλεσε διευθυντής του Εργαστηρίου
Κλινικής Φαρμακολογίας του Νοσοκομείου του Πανεπιστήμιου Κρήτης. Στην
ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Κρήτης συμμετείχαν ο υποψήφιος διδάκτορας Ι.
Λαζαρίδης και ο λέκτορας Φαρμακολογίας Ι. Χαραλαμπόπουλος, καθώς και η
ερευνήτρια Ι. Αλεξάκη, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Ι. Πεδιαδιτάκης, Π.
Ευσταθόπουλος και ο καθηγητής Η. Καστανάς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου