Η ΜΠΙΣΤΙΡΑ

της Κατερίνας Μ. Μάτσου

Το παρακάτω περιστατικό μου το διηγήθηκε ξάδελφός μου, οπότε καμία ευθύνη δε φέρω για την αξιοπιστία και την ακρίβεια των λόγων του, νομίζω όμως πως αξίζει να σας το μεταφέρω, αν και γραπτό χάνει κάπως την ομορφιά του.
Βράδυ Μεγάλου Σαββάτου στον Άγιο Γεώργιο. Γνωρίζετε την ιδιαίτερη συνήθεια που έχουμε οι Κοζανίτες να κάνουμε Ανάσταση στα μνήματα, μας δείχνουν κάθε χρόνο οι τηλεοράσεις στα έθιμα των ημερών. Ένα τέτοιο λοιπόν βράδυ Μεγάλου Σαββάτου βρέθηκε στα μνήματα κι ο ξάδελφός μου. Ο πατέρας του είχε πεθάνει μερικούς μήνες πριν και θεώρησαν σωστό εκείνο το Πάσχα να κάνουν Ανάσταση στα μνήματα. Πήρε λοιπόν τη μαμά του, τη γυναίκα και τα παιδιά του και λίγο πριν τις 12 βρέθηκαν όλοι μαζί στην εκκλησία.
Δίπλα στον πατέρα του είχαν θάψει τον πατέρα ενός καλού του φίλου, πρόσφατα θανόντα κι εκείνον κι είχε πάει κι η δική του οικογένεια, σύζυγος, παιδιά κι εγγόνια να κάνουν Ανάσταση. Συναντήθηκαν οι δύο οικογένειες, χαιρετήθηκαν, είπαν τον πόνο τους οι χήρες, σχέδια για το που θα ψήσουν την επομένη οι άνδρες και την κούραση που τράβηξαν χρονιάρες μέρες οι νύφες κι άρχισε ο παπάς να διαβάζει. Ξέρετε τι λένε εκείνο το βράδυ. Για την ανάσταση των νεκρών κι άλλα τέτοια, όταν ο φίλος πλησιάζει τον ξάδελφό μου και του λέει με τρόπο.
- Φαντάζεσαι να γίνουν τώρα όλα αυτά που λέει ο παπάς; Ν’ αρχίσουν δηλαδή ν’ ανοίγουν τα μνήματα και να σηκώνονται οι νεκροί;
Ανατρίχιασε ο ξάδελφος. Λίγο το σκοτάδι, λίγο ο χώρος, δεν ήθελε και πολλά… «Τι βαθύ πνεύμα ο φίλος μου», σκέφτηκε. Χωρατατζής, χωρατατζής, αλλά όταν μιλούσε σοβαρά το εννοούσε.
- Μόνο μια απορία έχω, συνέχισε ο φίλος του, με το ίδιο σοβαρό και περισπούδαστο ύφος. Καλά οι μπάρμπα Γιώργηδες εδώ (συνονόματοι γαρ οι δύο αποδημήσαντες μπαμπάδες), θα σ’κωθούν, αλλά αυτός ο έρμος ο Γκέρτσος… Πώς θα σ’κωσ από πάνω του αυτή τη μπιστιρά;
Το τι έγινε είναι δύσκολο να περιγραφεί με λόγια. Φέρτε απλά τον εαυτό σας σε μία παρόμοια κατάσταση να είστε βράδυ Ανάστασης στα μνήματα, να προσπαθείτε να παρακολουθήσετε με την ανάλογη σοβαρότητα το γεγονός και να σας λένε σε άπταιστα Κοζανίτικα κάτι τέτοιο. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι δύο φίλοι βρήκαν μια ήσυχη κι απόμερη γωνιά, σε κάποια άκρη του Αγίου Γεωργίου, για να γελάσουν με την καρδιά και την ψυχή τους κι ας τους έψαχναν μετά οι μαμάδες τους!
Και κάποιες διευκρινήσεις για να καταλαβαίνουμε καλύτερα τι λέμε: Στα νεκροταφεία της Κοζάνης στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου, πάνω στον τάφο του Κωνσταντίνου Γκέρτσου, μεγάλου τέκνου και ευεργέτη της πόλης, δημιουργού του Γκέρτσειου Εκκλησιαστικού Ιδρύματος στην αυλή του Αγίου Κωνσταντίνου, έχει τοποθετηθεί, αντί για κάποιο σταυρό, μία μεγάλη πέτρα με τ’ όνομά του. «Μπιστιρά», κατά την κοζανίτικη φρασεολογία. Αυτή τη μπιστιρά αναλογιζόταν οι δύο φίλοι πως θα σηκώσει ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Γκέρτσος, όταν έρθει η ώρα της έγερσης των νεκρών!

Κοζάνη, Μάιος 2011