Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
της Κατερίνας Μ. Μάτσου

Το ταξίδι του Αλέξανδρου Βρεττάκου στο μαγικό κόσμο της φωτογραφίας ξεκίνησε το 1986 με μία φωτογραφική μηχανή, ένα φτηνό ρώσικο εκτυπωτή και την πρώτη, ασπρόμαυρη φωτογραφία. Το 2000 τον ίδιο άνθρωπο, γνωστό στο κοινό της Κοζάνης από τη φωτογραφική του σταδιοδρομία, ακολουθούν δέκα ατομικές εκθέσεις -η πιο πρόσφατη στο χώρο του Τ.Ε.Ι. Κοζάνης ολοκληρώθηκε μόλις χτες το βράδυ- και δύο πρώτα βραβεία στις δύο ομαδικές, του Δήμου Κοζάνης και του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη στη Θεσσαλονίκη, που έχει συμμετάσχει. Επίσης το πτυχίο και η επαγγελματική ιδιότητα του καθηγητή φυσικής αγωγής. Δύο φαινομενικά αταίριαστες μεταξύ τους επιστήμες που ο ίδιος καταφέρνει να συνδυάζει αρμονικά, χωρίς να αποχωρίζεται τη μία ή την άλλη. «Τα τρία πιο σημαντικά πράγματα για μένα», διευκρινίζει στο «Θ» ο Αλέξανδρος Βρεττάκος, «είναι η εξοικείωση με το περιβάλλον, ο αθλητισμός και η τέχνη. Προσπαθώ λοιπόν να ασχοληθώ και με τα τρία».
Δυο διαφορετικές τέχνες που για τον Αλέξανδρο Βρεττάκο πάντα προϋπήρχαν και εκδηλώθηκαν την ίδια εποχή. Στα φοιτητικά χρόνια, την πιο πρόσφορη εποχή, όπως κι ο ίδιος λέει, για την έκφραση τέτοιων διεξόδων προς την τέχνη. «Σπούδασα γυμναστής στη Γιουγκοσλαβία», διευκρινίζει, «κι εκεί υπήρχαν πάρα πολύ φτηνά υλικά γύρω από τη φωτογραφία. Ήταν κι αυτό ένα κίνητρο. Δούλεψα πάρα πολύ μόνος μου με αποτέλεσμα να έχω μια πολύ αργή εξέλιξη. Ήταν όμως μια ευχάριστη έκπληξη για μένα κι ένα πολύ καλό κίνητρο να ανακαλύπτω μόνος μου πράγματα και να προχωράω μόνος, άσχετα αν αργότερα είδα ότι τα είχαν ανακαλύψει και άλλοι πριν από μένα. Ήταν ένας μαγικός κόσμος το να ανακαλύπτεις πράγματα και να προχωράς. Είσαι λίγο στην απομόνωση όταν λειτουργείς έτσι, αλλά πολλές φορές χρειάζεται και η απομόνωση, γιατί σε βοηθάει στο να λειτουργείς ανεπηρέαστος και να ψάχνεις μέσα σου τι θέλεις. Πάντα θα δεχόμαστε επιρροές από τους άλλους. Καλό όμως είναι να κοιτάμε και μέσα μας. Γιατί έτσι μόνο θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε ένα ιδιαίτερο στυλ ο κάθε άνθρωπος σ’ αυτό που κάνει».
Ο περισσότερος κόσμος τον γνωρίζει μέσα από τις φωτογραφίες του που αποσπούν χωρίς πολύ κόπο το βλέμμα. Ο ίδιος μιλώντας για την ανταπόκριση του κόσμου απλά περιορίζεται να πει ότι «από τους πολύ φίλους μου υπάρχει η αποδοχή ότι είμαι όντως καλός στη φωτογραφία». Όπως παρατηρεί η αντιμετώπιση της τέχνης στην επαρχία είναι πολύ διαφορετική απ’ ότι στα μεγάλα αστικά κέντρα. «Η επαρχία», λέει ο κος Βρεττάκος, «σ’ αυτό που πάσχει είναι ότι δεν έχει το κριτικό επίπεδο που υπάρχει στα μεγάλα αστικά κέντρα. Γιατί εκεί υπάρχουν συνέχεια τέτοιες εκδηλώσεις και πολλές μορφές τέχνης και οι άνθρωποι έχουν πιο υψηλό κριτικό επίπεδο, οπότε μπορούν να αξιολογήσουνε καλύτερα τη δουλειά σου. Όχι ότι εδώ δεν αποκομίζεις θετικά σχόλια. Απλά η οπτική τους εκεί είναι τελείως διαφορετική απ’ ότι είναι στην επαρχία». Οι προϋποθέσεις όμως για τέχνη και δημιουργία υπάρχουν παντού κι όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα. «Όπου υπάρχουν άνθρωποι, υποστηρίζει με θέρμη, πάντα υπάρχει και η δυνατότητα να αναπτυχθούν κάποιες μορφές τέχνης. Η Κοζάνη είναι μία πόλη που έχει ιδιαίτερα αυτή την ανάγκη, γιατί από τη φύση της κι όσο κι αν θέλουμε εμείς να «το κάνουμε χρυσό το σοκολατάκι» είναι μία πόλη η οποία είναι σχετικά άσχημη σε σχέση με άλλες. Όταν λέω σχετικά άσχημη εννοώ ότι συναντάς πάντα μπροστά σου μπετόν, διάφορες επιγραφές, αυτοκίνητα. Έχει αποδειχθεί ότι η τοπογραφία ενός χώρου επηρεάζει σε όλες τις εκδηλώσεις τους ανθρώπους, οπότε επηρεάζει σίγουρα και στην τέχνη. Όπως μπορεί να επηρεάζει και τον αθλητισμό. Αλλά επειδή ακριβώς είναι δύσκολη η περιοχή εδώ, αυτός είναι ακόμη ένας λόγος να δώσουμε μία έμφαση και διεξόδους στους νέους. Μια καλή προσπάθεια είναι αυτή που έχει κάνει ο Δήμος με το Εικαστικό Εργαστήρι. Δυστυχώς, όμως δεν υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση από τις κατάλληλες ηλικίες. Και για μένα κατάλληλες ηλικίες είναι από 17 μέχρι 25. Γιατί σ’ εκείνη την ηλικία έχεις και την ευαισθησία και το χρόνο να ασχοληθείς μ’ αυτά τα πράγματα. Μετά περνάς στην παραγωγή, δεν έχεις χρόνο, πρέπει να δουλέψεις για να κάνεις καριέρα, πρέπει ήδη να ξέρεις κάποια πράγματα για να τα χρησιμοποιήσεις στην υπόλοιπη ζωή σου, δύσκολα τα μαθαίνεις μετά».
Το φωτογραφικό εργαστήρι που ο Αλέξανδρος Βρεττάκος θα ήθελε να λειτουργεί στην πόλη της Κοζάνης, για να δώσει μια διέξοδο στους νέους και σε όλους τους λάτρεις της φωτογραφίας, ετοιμάζεται πλέον να γίνει πραγματικότητα. «Ήδη», όπως μας αποκάλυψε ο κος Βρεττάκος, «αυτή τη στιγμή ο κος αντιδήμαρχος, ο κος Γελαδάρης σε συνεργασία και με το Δήμαρχο, αλλά και με τη διευθύντρια της Δ.Ε.Π.Α.Κ. την κα Βόμβα προχωρούν σε ένα πλάνο για ένα φωτογραφικό εργαστήρι. Ο χώρος πιθανόν να είναι έτοιμος μέχρι τα Χριστούγεννα. Πιστεύω ότι θα γίνει ένα καλό ξεκίνημα από το Δήμο, γιατί, πριν καν ανακοινωθεί επίσημα, αρκετοί φίλοι που το έμαθαν έδειξαν αμέσως ενδιαφέρον. Υπάρχουν πολλά άτομα στην Κοζάνη που ενδιαφέρονται για τη φωτογραφία. Και είναι μια καλή διέξοδος για όλους».
Αυτό που συμβουλεύει τα νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη φωτογραφία είναι η απασχόληση με κάθε μορφή τέχνης γενικότερα. «Να βλέπουν πάρα πολύ κινηματογράφο, να διαβάζουν όσο γίνεται περισσότερο εξωσχολικά βιβλία και να παρακολουθούν οποιεσδήποτε εκδηλώσεις γίνονται στην Κοζάνη, είτε αυτό είναι εκδηλώσεις μουσικής, φωτογραφίας, κινηματογράφου, θεάτρου, σε οποιεσδήποτε μορφής τέχνης γίνονται εκδηλώσεις να τις παρακολουθούνε, γιατί η απομόνωση σε μια μορφή τέχνης δεν είναι ό,τι καλύτερο. Πρέπει να έχεις μια πολύπλευρη μόρφωση. Κι όχι μόνο ειδικά πάνω στην τέχνη αλλά και σε πολλά πράγματα και στον αθλητισμό και στην κοινωνική ζωή και στην πολιτική ζωή για να έχεις μια σφαιρική άποψη των πραγμάτων και να μπορείς να λειτουργείς πιο ολοκληρωμένα μέσ’ απ’ αυτό που κάνεις. Θα πρέπει να παρακολουθείς τα πάντα γύρω σου και να αρπάζεις ό,τι ευκαιρίες σου δίνει η Κοζάνη έτσι όπως είναι. Από εκεί και πέρα να κάνουν οικονομίες για να πάρουν την πρώτη τους φωτογραφική μηχανή κι από εκεί και πέρα όλα θα γίνουν μόνα τους, χωρίς να το καταλάβουν».
Στην ερώτηση σαν τι από τα δύο συστήνεται, γυμναστής ή φωτογράφος, απαντάει μάλλον διπλωματικά. «Δεν είμαι ένας», λέει χαρακτηριστικά, «είμαι δύο που μαλώνουν συνέχεια ο ένας με τον άλλον. Βασικά είμαι γυμναστής. Το χόμπι μου είναι η φωτογραφία κι επειδή ασχολούμαι κάπως πιο έντονα με το χόμπι μου, ενισχύω καλύτερα και την προσωπικότητα του γυμναστή. Αποβάλλω το άγχος βρίσκοντας διέξοδο μέσα από τη φωτογραφία. Το ένα βοηθάει στο άλλο. Όσο πιο πολύ άγχος ξεφορτώνομαι στη φωτογραφία, τόσο πιο πολύ βελτιώνομαι στη φωτογραφία».
Στα μελλοντικά, φωτογραφικά σχέδια του Αλέξανδρου Βρεττάκου περιλαμβάνεται μία ακόμα ατομική έκθεση τον επόμενο μήνα με θέμα τους «Ακροβάτες του χρόνου», ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνηση στους δρόμους και μία δεύτερη έκθεση, την περίοδο της Αποκριάς με θέμα την Κοζανίτικη αποκριά. Και οι δύο εκδηλώσεις πραγματοποιούντα σε συνεργασία με το Δήμο Κοζάνης. Αυτά για το άμεσο μέλλον. Ο Αλέξανδρος Βρεττάκος αποφεύγει τα μακροχρόνια σχέδια. Προτιμάει τη στιγμή. Άλλωστε, όπως κι ο ίδιος λέει, «το μόνο σίγουρο για το μέλλον είναι πως δε θα πάψω να «τραβάω» φωτογραφίες».



Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κοζάνης ΘΑΡΡΟΣ, 11/11/2000, αρ.φ. 11213, σελ. 8.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου